การทำงานเป็นส่วนหนึ่งของชีวิตที่ทุกคนต้องทำเพื่อเลี้ยงชีพ โดยเฉพาะในยุคสังคมอุตสาหกรรมที่มนุษย์ใช้เวลา 1 ใน 3 ของชีวิตในสถานที่ทำงาน และยังมีแนวโน้มว่าความเกี่ยวข้องกับงานจะเพิ่มขึ้นในอนาคต คนวัยแรงงาน ซึ่งเป็นกลุ่มประชากรที่ใหญ่ที่สุดของประเทศไทย ถือเป็นกลุ่มสำคัญในการขับเคลื่อนเศรษฐกิจ ดังนั้น การพัฒนาคุณภาพชีวิตในการทำงานจึงมีความสำคัญ ไม่แพ้การพัฒนาศักยภาพของแรงงานเอง
ความสำคัญของคุณภาพชีวิตในการทำงาน
คุณภาพชีวิตในการทำงาน (Quality of Working Life) ไม่ได้หมายถึง เพียงการทำให้ผู้ปฏิบัติงานรู้สึกมีความสุขในที่ทำงาน แต่ยังครอบคลุมถึงสุขภาวะทางกาย จิตใจ อารมณ์ และสังคม การมีคุณภาพชีวิตที่ดีในงานช่วยให้เกิดความรู้สึกมั่นคงในชีวิตและพัฒนาตนเองทั้งในด้านอาชีพและบุคลิกภาพ รวมถึงส่งผลดีต่อองค์กร เช่น เพิ่มผลผลิต ลดอัตราการลาออก และเสริมสร้างความผูกพันกับองค์กร
องค์ประกอบสำคัญของ คุณภาพชีวิตในการทำงาน
ตามแนวคิดของ Richard E. Walton องค์ประกอบของคุณภาพชีวิตในการทำงานมี 8 ประการที่สำคัญ ได้แก่:
- ค่าตอบแทนที่เป็นธรรมและเพียงพอ
การได้รับค่าจ้างและสวัสดิการที่เพียงพอสำหรับการดำรงชีวิต และเป็นธรรมเมื่อเปรียบเทียบกับองค์กรอื่น ช่วยให้ผู้ปฏิบัติงานรู้สึกมีคุณค่าและมั่นคงในหน้าที่การงาน - สิ่งแวดล้อมการทำงานที่ปลอดภัยและเหมาะสม
สภาพแวดล้อมทั้งทางกายภาพและจิตใจในสถานที่ทำงาน ต้องไม่ก่อให้เกิดความเสี่ยงต่อสุขภาพ และสร้างความสะดวกสบายแก่ผู้ปฏิบัติงาน - โอกาสในการพัฒนาความรู้และทักษะ
งานควรเปิดโอกาสให้พนักงานใช้และพัฒนาทักษะของตนเอง รวมถึงการได้รับการอบรมหรือศึกษาต่อ เพื่อยกระดับความสามารถ - ความมั่นคงและความก้าวหน้าในอาชีพ
การทำงานควรส่งเสริมให้พนักงานมีโอกาสก้าวหน้าในหน้าที่ และได้รับการยอมรับจากทั้งองค์กรและสังคม - การบูรณาการทางสังคมในที่ทำงาน
การสร้างความสัมพันธ์อันดีและการทำงานร่วมกันในทีม ช่วยเพิ่มความร่วมมือและการยอมรับในองค์กร - การปฏิบัติที่ยุติธรรมและเคารพสิทธิ
องค์กรควรมีการบริหารที่เป็นธรรม มีวัฒนธรรมที่เคารพสิทธิส่วนบุคคล และเปิดโอกาสให้พนักงานแสดงความคิดเห็นอย่างเสรี - สมดุลระหว่างชีวิตส่วนตัวและการทำงาน
การกำหนดชั่วโมงการทำงานที่เหมาะสม และการสนับสนุนกิจกรรมที่เสริมสร้างชีวิตส่วนตัว ช่วยลดความเครียดจากงาน - ความรับผิดชอบต่อสังคม
องค์กรที่มีความรับผิดชอบต่อสังคม เช่น การลดของเสีย รักษาสิ่งแวดล้อม และการปฏิบัติต่อพนักงานอย่างเหมาะสม จะช่วยสร้างความภาคภูมิใจให้แก่ผู้ปฏิบัติงาน
แนวทางสร้างคุณภาพชีวิตการทำงานที่ดี
การสร้างคุณภาพชีวิตที่ดีในสถานที่ทำงาน เป็นเรื่องของความร่วมมือระหว่างนายจ้างและลูกจ้าง โดยสามารถดำเนินการได้ผ่านแนวทางดังนี้:
ฝ่ายองค์กร
- พัฒนาสภาพแวดล้อมการทำงาน
จัดให้มีสภาพแวดล้อมที่เหมาะสมและปลอดภัย เช่น การใช้เทคโนโลยีช่วยลดความเสี่ยง และการจัดพื้นที่ที่ช่วยส่งเสริมการทำงานอย่างมีประสิทธิภาพ - สนับสนุนการพัฒนาบุคลากร
จัดการอบรมและพัฒนาเพื่อเพิ่มทักษะการทำงาน รวมถึงสนับสนุนโอกาสในการศึกษาเพิ่มเติม - บริหารทรัพยากรบุคคลที่โปร่งใสและยุติธรรม
การพิจารณาค่าตอบแทนและผลประโยชน์ต่าง ๆ ควรมีความโปร่งใสและเป็นธรรม เพื่อสร้างความเชื่อมั่นในองค์กร
ฝ่ายพนักงาน
- ดูแลสุขภาพตนเอง
พนักงานควรรักษาสุขภาพทั้งกายและจิตใจ เช่น การออกกำลังกายและการพักผ่อนที่เพียงพอ - พัฒนาตนเองอยู่เสมอ
ใช้โอกาสที่องค์กรจัดให้ในการเรียนรู้ทักษะใหม่ ๆ และพัฒนาความสามารถของตนเองอย่างต่อเนื่อง - สร้างความสมดุลในชีวิต
วางแผนการทำงานและการใช้ชีวิตส่วนตัวให้สมดุล เพื่อลดความเครียดและเพิ่มความสุข
ในสถานประกอบการที่มีความเสี่ยงในการทำงาน ต้องเพิ่มเติมในเรื่องคสามปลอดภัยในการทำงานให้มากยิ่งขึ้น โดยตามกฎหมายสถานประกอบการที่ จัดอยู่ในบัญชี 1, 2 และ 3 ต้องมีเจ้าหน้าที่ความปลอดภัยในการทำงาน เพื่อช่วยดูแลความปลอดภัยให้กับพนักงานในโรงงาน ซึ่งบุคคลที่จะมาทำงานตำแหน่งนี้ต้องมีความรู้ด้านกฎหมายความปลอดภัย การจัดการต่างๆ ในระดับผู้บริหารเองก็จำเป็นต้องมีความรู้ ความเข้าใจในเรื่องนี้
แนะนำ : อบรม จป บริหาร อินเฮ้าส์ พร้อมจัดอบรมถึงสถานที่ ที่คุณต้องการเหมาะสำหรับผู้ที่สนใจเข้าอบรม จป บริหาร แต่ไม่สะดวกในการเดินทาง หรือ ต้องการอบรมเป็นจำนวนมาก สมัครวันนี้ลดทันที 40%
- ติดต่ออีเมล : [email protected]
ผลลัพธ์ของคุณภาพชีวิตการทำงานที่ดี
เมื่อองค์กรและพนักงานร่วมมือกันพัฒนาคุณภาพชีวิตการทำงาน ผลลัพธ์ที่ได้จะส่งผลดีต่อทั้งสองฝ่าย ได้แก่:
- เพิ่มผลผลิตและคุณภาพงาน
พนักงานที่มีคุณภาพชีวิตที่ดีจะมีประสิทธิภาพในการทำงานสูงขึ้น ซึ่งส่งผลโดยตรงต่อความสำเร็จขององค์กร - ลดปัญหาการลาออกและการขาดงาน
การมีคุณภาพชีวิตที่ดีช่วยให้พนักงานรู้สึกผูกพันและภักดีต่อองค์กร ลดปัญหาเรื่องการลาออกและการขาดงาน - ส่งเสริมภาพลักษณ์องค์กร
องค์กรที่ให้ความสำคัญกับคุณภาพชีวิตพนักงานจะได้รับการยอมรับในสังคม และสามารถดึงดูดบุคลากรที่มีความสามารถมาร่วมงาน
สรุป
คุณภาพชีวิตในการทำงาน (Quality of Working Life) ที่ดี เป็นสิ่งสำคัญที่องค์กรและพนักงานควรร่วมมือกันพัฒนา เพื่อสร้างสภาพแวดล้อมการทำงานที่เอื้อต่อความสุขและประสิทธิภาพของพนักงาน เมื่อพนักงานมีความสุขและพึงพอใจในงาน ผลลัพธ์ที่ได้จะส่งผลดีทั้งในด้านเศรษฐกิจขององค์กรและคุณภาพชีวิตของพนักงานเอง การมุ่งมั่นพัฒนาคุณภาพชีวิตในการทำงานจึงเป็นก้าวสำคัญ ที่นำไปสู่ความสำเร็จในระยะยาวของทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้อง
แหล่งที่มา : https://www.tosh.or.th/index.php/blog/item/475-quality-of-working-life
บทความที่น่าสนใจ
- เมื่อเกิดอุบัติเหตุในโรงงาน จป. เทคนิคต้องทำอะไรบ้าง
- ยกระดับทักษะบุคลากรภาครัฐ กรมพัฒนาฝีมือแรงงานผลักดันการใช้ AI สู่องค์กรดิจิทัล
- สาเหตุหลักของอุบัติเหตุการทำงานในโรงงาน และวิธีการป้องกัน