SCBA ย่อมาจาก Self-Contained Breathing Apparatus เป็นอุปกรณ์ที่นักดับเพลิงสวมใส่เพื่อหายใจในสภาพแวดล้อมที่เต็มไปด้วยควัน เป็นพิษ หรือขาดออกซิเจน ต่างจากหน้ากากที่กรองมลพิษ SCBA เป็นอุปกรณ์ที่ทำให้นักดับเพลิงได้รับอากาศที่สะอาดผ่านเครื่องนี้ เพื่อให้มั่นใจว่านักดับเพลิงสามารถหายใจได้อย่างปลอดภัยในสภาวะที่เป็นอันตราย
ส่วนประกอบของ SCBA
- กระบอกลม : นี่คือ หัวใจของ SCBA เป็นถังที่เต็มไปด้วยอากาศอัด ไม่ใช่ออกซิเจน โดยทั่วไปแล้วจะทำจากอลูมิเนียมหรือวัสดุผสมเพื่อให้มีน้ำหนักเบา อากาศในกระบอกสูบจะเหมือนกับอากาศที่เราหายใจตามปกติ คือ ออกซิเจนประมาณ 21% และไนโตรเจน 79%
- ตัวควบคุมและวาล์ว : ติดอยู่กับกระบอกลม เพื่อควบคุมการไหลของอากาศ เครื่องปรับลมจะลดแรงดันสูงในกระบอกสูบให้เหลือระดับที่ใช้งานได้เมื่อนักดับเพลิงหายใจเข้าไป เป็นส่วนสำคัญสำหรับความปลอดภัย ทำให้มั่นใจได้ว่าอากาศจะไม่สูญเปล่าและจะถูกส่งไปตามความจำเป็น
- หน้ากาก : ปิดบังใบหน้าของนักผจญเพลิง สร้างซีลเพื่อป้องกันไม่ให้ก๊าซพิษเข้าไป มักทำจากวัสดุทนความร้อนและมีกระบังหน้าเพื่อให้มองเห็นได้ หน้ากากเชื่อมต่อกับตัวควบคุมและรับอากาศจากกระบอกสูบ
- สายรัดและแผ่นรองหลัง : สายรัดออกแบบมาเพื่อความสะดวกสบายและความทนทาน สายรัดช่วยกระจายน้ำหนักของกระบอกลม แผ่นรองหลังคือตำแหน่งที่ติดตั้งกระบอกสูบ และมีสายรัดยึดไว้กับด้านหลังของนักผจญเพลิง
- เกจวัดแรงดันและสัญญาณเตือน : สิ่งเหล่านี้จำเป็นต่อความปลอดภัย มาตรวัดจะแสดงปริมาณอากาศที่เหลืออยู่ในกระบอกสูบ สัญญาณเตือน อาจจะเป็นเสียงแจ้งเตือน หรือไฟแจ้งเตือนบริเวณวาล์วควบคุม จะแจ้งเตือนนักดับเพลิงเมื่อการจ่ายอากาศอยู่ในระดับต่ำ หรือมีปัญหาเกิดขึ้นกับตัวถังเก็บอากาศ
SCBA ทำงานอย่างไร
เมื่อนักดับเพลิงหายใจเข้า ตัวควบคุมจะช่วยให้อากาศไหลจากกระบอกสูบไปยังหน้ากาก ขณะที่หายใจออก อากาศที่หายใจออกจะถูกปล่อยออกสู่ภายนอก ระบบนี้รับประกันการจ่ายอากาศบริสุทธิ์อย่างต่อเนื่องให้กับนักดับเพลิง เครื่องปรับลมคือกุญแจสำคัญ เนื่องจากจะปรับอัตราการหายใจของนักดับเพลิงโดยอัตโนมัติ หากไม่มีเครื่องปรับแรงดันลม อากาศอาจจะเข้าสู่ปอดนักดับเพลิงเร็วเกินไปและก่อให้เกิดอันตรายได้
ข้อพิจารณาและข้อจำกัดของ SCBA
- ระยะเวลาการจ่ายลม : อากาศในกระบอกสูบมีจำกัด SCBA ส่วนใหญ่จะมีอากาศเพียงพอประมาณ 30 ถึง 60 นาที ซึ่งอาจจะมากหรือน้อยกว่านี้ขึ้นอยู่กับการออกแรงทางกายภาพและระดับความเครียด
- น้ำหนักและการเคลื่อนไหว : SCBA เพิ่มน้ำหนักให้กับนักผจญเพลิงอย่างมาก ซึ่งอาจเป็นเรื่องท้าทายในระหว่างงานที่ต้องใช้แรงกายมาก ความคล่องตัวอาจเป็นปัญหาในพื้นที่แคบได้เช่นกัน
- ทัศนวิสัยและการสื่อสาร : หน้ากากสามารถจำกัดการมองเห็นบริเวณรอบข้างได้ นอกจากนี้ การสื่อสารอาจเป็นเรื่องที่ท้าทายหากสวมหน้ากาก แม้ว่า SCBA สมัยใหม่จำนวนมากจะมีระบบการสื่อสารในตัวก็ตาม
- การบำรุงรักษาและการฝึกอบรม : การบำรุงรักษาเป็นประจำเป็นสิ่งสำคัญสำหรับ SCBA ส่วนประกอบทั้งหมดต้องได้รับการตรวจสอบและซ่อมบำรุงเพื่อให้แน่ใจว่าทำงานได้อย่างถูกต้องในกรณีฉุกเฉิน การฝึกอบรมก็มีความสำคัญไม่แพ้กัน เนื่องจากนักดับเพลิงจะต้องมีความรู้และมีทักษะในการใช้ SCBA ในสถานการณ์ที่ตึงเครียด
- ข้อกังวลด้านจิตวิทยา : หลายๆ คนมีปัญหาเรื่องโรคกลัวที่แคบ ซึ่ง SCBA อาจจะทำให้อาการเหล่านั้นกำเริบได้
- ข้อจำกัดด้านสิ่งแวดล้อม : SCBA ได้รับการออกแบบมาเพื่ออุณหภูมิและสภาวะการใช้งานเฉพาะทาง ความร้อนหรือความเย็นจัดอาจส่งผลต่อประสิทธิภาพการทำงาน การตระหนักถึงข้อจำกัดเหล่านี้เป็นสิ่งสำคัญสำหรับการทำงานที่ปลอดภัย
โดยสรุป
SCBA เป็นเครื่องมือสำคัญสำหรับความปลอดภัยของนักผจญเพลิง โดยทำให้นักผจญเพลิงสามารถหายใจได้ในสภาพแวดล้อมที่อันตรายที่สุด การทำความเข้าใจส่วนประกอบ การปฏิบัติงาน และข้อจำกัดถือเป็นสิ่งสำคัญสำหรับนักดับเพลิงทุกคนในการรับรองความปลอดภัยและประสิทธิภาพในการปฏิบัติหน้าที่
สุดท้ายนี้ นักผจญเพลิงทุกคนจะต้องผ่านหลักสูตรการอบรมขั้นต้นตามที่กฎหมายกำหนด นอกจากกนี้ยังมีหลักสูตรที่น่าสนใจเพิ่มเติม คือ การอบรมผู้เฝ้าระวังไฟหลักสูตรนี้จะเน้นการเสริมสร้างความเข้าใจในเรื่องของความเสี่ยงและวิธีการป้องกันจากเหตุการณ์อัคคีภัยที่เกิดจากการเกิดประกายไฟ รวมถึงการเรียนรู้เกี่ยวกับการใช้อุปกรณ์ป้องกันไฟและมาตรการช่วยเหลือในกรณีฉุกเฉิน เพื่อให้ผู้เรียนสามารถรับมือกับสถานการณ์เหล่านี้ได้อย่างมีประสิทธิภาพและปลอดภัย