สาเหตุหลักของอุบัติเหตุการทำงานในโรงงาน และวิธีการป้องกัน

การจัดการความปลอดภัยในสถานประกอบการไม่เพียงแต่เป็นเรื่องของการปฏิบัติตามกฎหมายเท่านั้น แต่ยังเป็นการสร้างสภาพแวดล้อมที่ปลอดภัยให้กับพนักงาน ซึ่งสามารถช่วยลดการสูญเสียทั้งในด้านเศรษฐกิจและมนุษย์ อุบัติเหตุในโรงงานไม่เพียงแต่ส่งผลกระทบต่อสุขภาพของพนักงาน แต่ยังส่งผลกระทบต่อผลผลิตและการดำเนินธุรกิจ โดยรวมของสถานประกอบการ ดังนั้น การทำความเข้าใจในสาเหตุหลักของอุบัติเหตุ และวิธีการป้องกันจึงเป็นสิ่งที่ผู้ประกบอการควรรู้

อุบัติเหตุ คืออะไร?

อุบัติเหตุ หมายถึง เหตุการณ์ที่ไม่คาดคิดและเกิดขึ้นในสถานที่ทำงาน ซึ่งส่งผลให้เกิดการบาดเจ็บ เสียชีวิต หรือทรัพย์สินเสียหาย อุบัติเหตุเหล่านี้มักเกิดจากการทำงานที่มีความเสี่ยงสูง เช่น การใช้งานเครื่องจักรที่ไม่ปลอดภัย การทำงานในที่สูง การสัมผัสกับสารเคมีอันตราย หรือแม้กระทั่งการขาดการฝึกอบรมที่เหมาะสม สำหรับพนักงานในการทำงานที่มีความเสี่ยง

สถิติอุบัติเหตุในโรงงาน

การเก็บข้อมูลสถิติอุบัติเหตุในโรงงานช่วยให้สามารถติดตามและวิเคราะห์ปัญหาที่เกิดขึ้น และวางแผนในการปรับปรุงมาตรการความปลอดภัยได้อย่างมีประสิทธิภาพ จากการศึกษาของ Occupational Safety and Health Administration (OSHA) พบว่าในแต่ละปีมีอุบัติเหตุหลายล้านครั้งที่เกิดขึ้นในสถานที่ทำงาน โดยเฉพาะในอุตสาหกรรมที่มีการใช้เครื่องจักรหนักหรือสารเคมีที่มีอันตราย

สถิติที่สำคัญจาก OSHA และ National Safety Council (NSC) พบว่า:

• ประมาณ 20% ของอุบัติเหตุในโรงงานเกิดจากการลื่นล้ม
• 25-30% ของอุบัติเหตุในโรงงานเกิดจากการใช้งานเครื่องจักรและอุปกรณ์ที่ไม่ปลอดภัย
• 10-15% ของอุบัติเหตุเกิดจากการตกจากที่สูง
• ประมาณ 5-10% ของอุบัติเหตุเกิดจากการสัมผัสกับสารเคมีอันตราย
• อีก 10-15% เกิดจากการยกของหนักหรือการเคลื่อนไหวผิดท่า

อ่านเพิ่มเติม : การยกของหนักอย่างถูกวิธี

สาเหตุหลักของอุบัติเหตุในโรงงาน

1. การใช้งานเครื่องจักรและอุปกรณ์ที่ไม่ปลอดภัย: 

เครื่องจักรที่มีความซับซ้อนและมีอันตรายสูงเป็นสาเหตุหลักของอุบัติเหตุในโรงงาน เช่น การบาดเจ็บจากการติดขัดในเครื่องจักร การโดนเครื่องจักรหนีบ หรือการกระแทกจากอุปกรณ์ที่เคลื่อนไหว อุบัติเหตุจากเครื่องจักรเกิดขึ้นได้จากการบำรุงรักษาที่ไม่ดี หรือการใช้เครื่องจักรโดยขาดการฝึกอบรมที่เหมาะสม

วิธีแก้ไข:

• • ตรวจสอบและบำรุงรักษาเครื่องจักรอย่างสม่ำเสมอ
  • ใช้อุปกรณ์ป้องกันความปลอดภัย PPE เช่น ถุงมือ, แว่นตา, และอุปกรณ์ป้องกันอื่นๆ
  • ฝึกอบรมพนักงานเกี่ยวกับการใช้เครื่องจักรอย่างถูกต้อง

2. อุบัติเหตุลื่นล้ม

การลื่นล้มเป็นอุบัติเหตุที่พบได้บ่อยที่สุดในโรงงาน โดยเฉพาะในพื้นที่ที่มีน้ำมันหรือสารเคมีหก การไม่ทำความสะอาดพื้นที่หรือการเดินทางในสถานที่ทำงานที่ไม่สะอาดสามารถทำให้เกิดอุบัติเหตุได้ง่าย

วิธีแก้ไข:

• • ทำความสะอาดพื้นที่ทำงานอย่างสม่ำเสมอ
  • ใช้วัสดุป้องกันที่ช่วยป้องกันการลื่น เช่น พื้นกันลื่น รองเท้ากันลื่น
  • ติดตั้งสัญลักษณ์เตือนความปลอดภัยในบริเวณที่มีความเสี่ยง

3. ผลัดตกจากที่สูง

การทำงานบนที่สูง เช่น การทำงานบนบันได หรือการทำงานบนชั้นวางของ เป็นสาเหตุสำคัญของการเกิดอุบัติเหตุในโรงงาน การตกจากที่สูงอาจทำให้เกิดการบาดเจ็บหรือเสียชีวิตได้

วิธีแก้ไข:

• • ใช้อุปกรณ์ป้องกันเมื่อทำงานในที่สูง เช่น เข็มขัดนิรภัยและสายรัด
  • ตรวจสอบบันไดและอุปกรณ์ทำงานบนที่สูงให้อยู่ในสภาพดี
  • ฝึกอบรมพนักงานในการใช้เครื่องมือและอุปกรณ์ทำงานบนที่สูงอย่างถูกวิธี

4. สัมผัสสารเคมีอันตราย

สารเคมีที่ใช้ในโรงงานอาจทำให้เกิดอุบัติเหตุจากการสัมผัสโดยตรง เช่น การหายใจเข้าหรือสัมผัสกับสารเคมีที่เป็นพิษ การจัดการสารเคมีอย่างไม่ระมัดระวังสามารถส่งผลให้เกิดอุบัติเหตุได้

วิธีแก้ไข:

• • จัดให้มีการใช้อุปกรณ์ป้องกันเช่น ชุดป้องกันสารเคมี หน้ากาก และถุงมือ สำหรับพนักงานที่สัมผัสสารเคมี
  • ทำความเข้าใจและปฏิบัติตามคำแนะนำในการใช้งานสารเคมีแต่ละประเภท
  • จัดให้มีระบบการจัดเก็บสารเคมีอย่างปลอดภัย

5. ยกของหนักและการเคลื่อนไหวที่ผิดท่า

การยกของหนักหรือการเคลื่อนไหวที่ไม่ถูกท่ามักทำให้เกิดอุบัติเหตุที่เกี่ยวกับกล้ามเนื้อและกระดูก การทำงานที่ต้องยกของหนักโดยไม่ใช้เทคนิคที่ถูกต้องสามารถทำให้เกิดการบาดเจ็บได้

วิธีแก้ไข:

• • ฝึกอบรมพนักงานให้มีความรู้เกี่ยวกับการยกของหนักอย่างถูกต้อง
  • ใช้เครื่องมือช่วยในการยกของหนัก เช่น รถยก
  • จำกัดน้ำหนักที่พนักงานต้องยกด้วยตนเอง

การสร้างวัฒนธรรมความปลอดภัยในองค์กร ทำอย่างไร

การป้องกันอุบัติเหตุในโรงงานไม่ใช่แค่การปฏิบัติตามข้อกำหนดเท่านั้น แต่ยังเกี่ยวข้องกับการสร้างวัฒนธรรมความปลอดภัยที่แข็งแรงในสถานประกอบการ การสร้างความตระหนักในเรื่องความปลอดภัยให้แก่พนักงานและการให้ความสำคัญกับการฝึกอบรมความปลอดภัยอย่างต่อเนื่องเป็นสิ่งสำคัญที่ช่วยลดอุบัติเหตุได้อย่างยั่งยืน

ในสถานประกอบการหลายแห่ง มีเจ้าหน้าที่ความปลอดภัยในการทำงาน (จป.) ที่มีบทบาทสำคัญในการดูแลและจัดการด้านความปลอดภัยขององค์กร จป. จะทำหน้าที่ในการตรวจสอบความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้นจากการทำงาน, ให้คำแนะนำและมาตรการในการป้องกันอุบัติเหตุ รวมถึงการฝึกอบรมพนักงานเกี่ยวกับการปฏิบัติตัวอย่างปลอดภัย

การมี จป. ที่มีความรู้และทักษะในการจัดการความปลอดภัยอย่างถูกต้องจะช่วยสร้างสภาพแวดล้อมการทำงานที่ปลอดภัย ลดอุบัติเหตุ และเพิ่มประสิทธิภาพในการทำงานของพนักงานในที่สุด ทำให้ จป เองก็ต้องผ่านการอบรม หลักสูตร จป ตามตำแหน่งจปที่ได้รับมอบหมาย

อ่านเพิ่มเติมเกี่ยวกับคอร์สเรียน : หลักสูตร จป ราคาย่อมเยา

ติดต่อ : [email protected]

สรุป

อุบัติเหตุในโรงงานสามารถเกิดขึ้นได้จากหลายปัจจัย เช่น การใช้เครื่องจักรที่ไม่ปลอดภัย การลื่นล้ม การทำงานบนที่สูง การสัมผัสสารเคมีอันตราย และการยกของหนัก การระมัดระวังและการดำเนินการที่เหมาะสมในการป้องกันอุบัติเหตุจะช่วยลดความเสี่ยงและสร้างสภาพแวดล้อมการทำงานที่ปลอดภัยยิ่งขึ้น นอกจากนี้การฝึกอบรมและการมีนโยบายความปลอดภัยที่ชัดเจนยังช่วยให้พนักงานมีความเข้าใจและมีทักษะในการหลีกเลี่ยงอุบัติเหตุในการทำงาน

แหล่งอ้างอิง:

• Occupational Safety and Health Administration (OSHA), 2023. “Safety and Health Topics.” www.osha.gov
• National Safety Council (NSC), 2023. “Injury Facts.” www.nsc.org